Groeien

'Preventief denken in aardbeienteelt'

AgroBuren is het nieuwe ‘zusje’ van Van Iperen. De toeleverancier is voornemens om vanaf 1 januari 2026 volledig te gaan opereren onder de vlag van Van Iperen. Daarmee haalt Van Iperen veel kennis en ervaring in huis over de aardbeienteelt onder glas en kan een totaalpakket aan producten en advies worden geboden. Dit helpt aardbeientelers bij het tackelen van toekomstige teeltuitdagingen. “Het onder controle houden van luis, witte vlieg en meeldauw gaat een flinke kluif worden.”

Tekst: Ank van Lier
Fotografie: Sharon Schouten

De aardbeienteelt onder glas is geen onontgonnen gebied voor Van Iperen. “Zeker niet”, zegt Floor Oomen, Technisch Specialist Gewasbescherming en Biologie bij de groeispecialist. “We komen al jarenlang op aardbeienbedrijven. Met name voor het leveren van meststoffen, maar ook voor andere zaken. Bijvoorbeeld het delen van kennis op het gebied van waterkwaliteit en hygiëne. We kunnen telers nu echter een breder palet aan producten en diensten bieden, vooral ook als het gaat om advisering omtrent de gewasbeschermingsstrategie en de inzet van biologie.”

Delen van kennis en ervaring

De uitbreiding van de dienstverlening heeft alles te maken met het feit dat het moederbedrijf van Van Iperen vorig jaar toeleverancier AgroBuren overnam. Hierdoor werden beide ondernemingen zusterbedrijven. AgroBuren is voornemens om vanaf 1 januari volgend jaar volledig te gaan opereren onder de vlag van Van Iperen. “AgroBuren levert producten voor met name de akkerbouw, de boomkwekerijsector en de fruitteelt. Dan gaat het bijvoorbeeld om meststoffen, biologie en plastics”, zegt Peter Jeurninck, Adviseur Kleinfruit bij AgroBuren. “Daarnaast hebben we een sterke naam in de zachtfruitteelt, waaronder de aardbeienteelt onder glas. Zelf adviseer ik al zo’n tien jaar tal van aardbeientelers over gewasbescherming en biologie. Die kennis brengen we in bij Van Iperen. Tegelijkertijd kunnen wij leren van Van Iperen. Zij hebben bijvoorbeeld veel kennis in huis over thema’s als waterkwaliteit en -hygiëne en over de vruchtgroenteteelten en sierteelten onder glas. Die informatie kan ook waardevol zijn voor aardbeientelers. Zo versterken we elkaar en kunnen we aardbeientelers een compleet palet aan producten en diensten bieden. Kortom: door de krachten te bundelen en kennis en ervaring te delen, helpen we ondernemers verder.”

‘De tijd dat voor ieder probleem een chemische oplossing was is definitief voorbij'

Insecten als grootste uitdaging

Kennisdeling is ook nodig, benadrukken de beide specialisten. De aardbeienteelt staat namelijk voor flinke uitdagingen; vooral op het gebied van gewasbescherming. “Insecten worden met stip het grootste probleem richting de toekomst”, stelt Jeurninck. “En vooral witte vlieg en luis zullen in de toekomst lastig te tackelen zijn. Eind dit jaar vervalt namelijk de toelating voor diverse breedwerkende middelen. Hierdoor zullen deze insecten lastiger onder controle te houden zijn. Tot de maand mei lukt dat meestal nog wel met de inzet van biologie, maar daarna is sprake van een enorme invasie aan insecten via natuurlijke vluchten. Dat is niet meer te beheersen met alleen biologie. Veel telers zijn nog niet zo doordrongen van het probleem dat eraan gaat komen: zij verwachten dat er toch nog een chemische oplossing beschikbaar zal blijven. Dat is wishful thinking.”

Insectengaas vraagt om nieuwe rassen

Inzet van insectengaas is volgens de adviseur een must om witte vlieg en luis naar de toekomst toe onder de duim te houden in de aardbeienteelt onder glas. “Wanneer je afgazen combineert met de inzet van biologie kun je deze problemen beheersbaar houden”, stelt hij. “Zo kun je met beperkte meerkosten toch een goede teelt draaien.” Oomen deelt die mening, mede op basis van zijn ervaringen in de komkommerteelt. “Veel komkommerbedrijven werken al langer met insectengaas. En dit heeft absoluut een meerwaarde en helpt problemen met insecten te beheersen.”

De inzet van gaas brengt volgens Jeurninck echter weer nieuwe uitdagingen met zich mee. “Dit vraagt om andere rassen. Door de inzet van gaas gaat de kastemperatuur namelijk omhoog, terwijl de huidige rassen goed gedijen bij koude nachten. Daar ligt een taak voor veredelaars. En de aardbeienrassen van de toekomst moeten niet alleen bestand zijn tegen hogere temperaturen en minder gevoelig zijn voor witte vlieg en luis, maar ook voldoende grote vruchten geven én goed van smaak zijn.”

Meeldauw-puzzel

Een ander belangrijk aandachtspunt is dat rassen zoveel mogelijk meeldauwtolerant en -resistent dienen te zijn. Ook deze schimmel gaat in de toekomst namelijk voor uitdagingen zorgen, geeft Jeurninck aan. “Nu worden veelvuldig chemische en groene middelen ingezet om meeldauw beheersbaar te houden. Maar dat wordt steeds lastiger; vanwege het vervallen van toelatingen en omdat je geen gewasbescherming kunt inzetten als er mensen aan het werk zijn in de kas. Sommige aardbeientelers werken wel met een UV-robot, die met UV-C-licht de schimmel afdoodt. Deze komt echter niet tot in de kern van de plant. Aanvullende inzet van groene middelen is dus nodig. Maar vaak ruimt deze UV-robot ook groene middelen op. Kortom: deze puzzel is heel lastig te leggen.”

Om de toekomstige uitdagingen op het gebied van gewasbescherming te tackelen, is het volgens de adviseur vooral zaak dat telers een andere mindset aannemen. “Aardbeientelers moeten preventiever gaan denken. De tijd dat er voor ieder probleem een chemische oplossing was, is definitief voorbij. Het is vooral belangrijk om zo vroeg mogelijk in de teelt te starten met de inzet van biologie en groene middelen - nog vóórdat een probleem zich aandient - en dit te combineren met de inzet van insectengaas. Dan kom je een heel eind. Maar voor ondernemers is het vaak lastig om die knop om te zetten: ze zijn niet gewend om preventief te werk te gaan en kosten te maken terwijl er nog geen problemen zijn.” Oomen herkent dit. “Maar ik zie ook - onder meer in komkommer en chrysant - dat die preventieve mindset langzaam maar zeker meer gaat komen. Dikwijls moet het echter eerst fout gaan vóórdat telers het belang hiervan erkennen.”

Juiste verdeel-
en spuittechniek

Met de overstap naar een preventieve strategie wordt het hanteren van de juiste verdeeltechniek voor de inzet van biologie volgens Oomen belangrijker. “Nu worden biologische bestrijders nog vaak handmatig uitgezet. Maar arbeid wordt duurder en schaarser. Automatisch verdelen zal daarom nodig zijn en zorgt ook voor een betere verdeling van de biologie door het gewas. Als Van Iperen werken wij intensief samen met technische bedrijven, die meerdere verdeeltechnieken aanbieden en ook technieken op maat kunnen realiseren. Op die manier kunnen we een aardbeienteler de oplossing bieden die bij hem past. Ook kunnen we opgedane ervaringen in de vruchtgroenten meenemen in de advisering richting aardbeienbedrijven.”

Daarnaast wordt het gebruik van de juiste spuittechniek belangrijker, geeft de technisch specialist aan. Veel groene middelen zijn namelijk bedekkingsfungiciden en insecticiden met een contactwerking. “Dit betekent dat het - voor een optimale werking - van cruciaal belang is dat deze middelen op de juiste plek terechtkomen. ‘Raken’ wordt een bepalende succesfactor. En veel zaken spelen hierbij een rol: de uitvloeier die je gebruikt, de luchtdruk, de pH en hardheid van het water, enzovoorts. Over al deze zaken kunnen wij adviseren, om ervoor te zorgen dat de gewasbeschermingsstrategie van een aardbeienteler maximaal effect sorteert.”

bundeling
Krachten

Samenvattend krijgen aardbeientelers dus flink wat uitdagingen voor hun kiezen, vooral op het gebied van gewasbescherming. Jeurninck en Oomen geven aan dat AgroBuren en Van Iperen - door het bundelen van hun krachten - ondernemers kunnen helpen om deze beter het hoofd te bieden. “Zo zetten we samen de schouders onder een toekomstbestendige aardbeienteelt.”